Prawie w każdym poście na instagramie widziałam dzisiaj zachwyty nad wiosną i rozpisywanie planów, które chcecie wprowadzić w życie. Nie ma się co dziwić. Wiosną wszystko budzi się do życia. Ja jednak trochę na przekór, trochę jak kij w mrowisko, chcę Wam dzisiaj napisać, zacznijcie od badań. Żeby to życie, które tak chcecie wiosną budzić, nie skończyło się za szybko. Być może ten tytuł to tani chwyt marketingowy. Być może nawet bardzo tani. Ale jeśli sprawi, że klikniesz i umówisz się na badania, było warto. Żeby ułatwić Wam start, przed Wami lista badań, które mogą uratować życie. Twoje, Twojego męża, kogoś bliskiego. I wierzcie mi, wiem co piszę. Proszę, czytaj ten tekst ze zrozumieniem!
Lista badań, które mogą uratować Ci życie
Zacznijmy o tego, że niestety, trzeba to powiedzieć, na co dzień większą uwagę przywiązujemy do zabiegów antycellulitowych, ujędrniających, niskiej wagi ciała, czy w końcu modnych ciuchów, niż zdrowia. Bo przecież choroby dotykają wszystkich, ale nie nas. Muszę Was zasmucić, ale to nie jest do końca prawda. My się po prostu boimy badań, “bo jeszcze lekarz coś znajdzie”. Ale nie tak szybko :) Lekarze nie są tacy prędcy do szukania, a już na pewno nie znajdywania naszych chorób. Często to wina systemu w jakim przyszło im pracować, często braku empatii. Jednak przecież jesteśmy dorośli i mamy obowiązek zadbać o siebie. Zwłaszcza jeśli mamy dla kogo.
Profilaktyka w naszym kraju to słowo tak abstrakcyjne jak milion dolarów na Twoim koncie bankowym. Przynajmniej na moim :) Czasami słyszę, jak lekarze udzielają wywiadów, że Polacy umierają bo się nie badają. Ale jak każdy medal i ten ma drugą stronę. Polacy chętnie by się badali, ale nic im nigdy nie przysługuje, albo co 5 lat, albo nie ma potrzeby. Dlatego proszę, apeluję, bierzcie sprawy w swoje ręce. Zróbcie sobie taki jeden dzień na przegląd zdrowia, albo rozłóżcie to na kilka dni, żeby ogarnąć wszystko finansowo. Wpiszcie badania profilaktyczne na swoją listę przeżyć na wiosnę. Jeśli nie wiecie o co chodzi z listą, możecie to nadrobić tutaj.
Nie mam czasu na badania
Ja też nie. Nie jesteś wyjątkiem, przykro mi. Każdy z nas ma na głowie zbyt dużo, ale pomyśl, na co nam ta głowa, jak w końcu przestanie funkcjonować? Poza tym powiedz sobie, że jeśli chcesz dbać o innych, musisz najpierw zadbać o siebie. Ja wiem, że my te badania i wizyty ciągle odwlekamy, ale proszę uwierz mi, tym razem tego nie rób. Życzę Ci, aby te moje alarmy wykazały, że jesteś okazem zdrowia. Jeśli jednak coś zaniepokoi w wynikach Ciebie i lekarza, cieszę się, że piszę ten wpis, bo może jest na tyle wcześnie, że nie będzie za późno. Wiem, masło maślane, ale ja mam w sobie ogrom emocji pisząc ten wpis. Wiem jednak, że wszyscy trąbią o tych badaniach, a my się ciągle zastanawiamy jakie badania wykonać i od czego zacząć. Dlatego napiszę Ci badania jakie ja wykonałam i te, na które się wybieram.
Jeśli ogólnie nic Ci nie dolega, nie musisz robić całej tej listy badań. Natomiast jeśli czujesz się:
- wiecznie zdenerwowana
- senna
- depresyjna
- nic ci nie wychodzi
- tyjesz pomimo diety
- wypadają ci włosy, kruszą się paznokcie
- masz mało energii
- nic cię nie cieszy
- masz wzdęcia, gazy, zaparcia itp
- ciągle chorujesz
- masz problemy z zajściem w ciąże
- masz problemy z okresem i trądzikiem
powinnaś koniecznie zrobić przegląd zdrowia. Dlaczego? To wszystko może świadczyć o wielu chorobach. O chorobach tarczycy, niedoborach witamin, stanach zapalnych, chorobach autoimmunologicznych i kto wie czym jeszcze. A już na pewno o zaburzeniach w jelitach.
Jednak pamiętaj
Ten wpis nie zastąpi Ci lekarza. To moja subiektywna lista badań wynikająca z mojej aktualnej wiedzy. Najlepiej będzie jeśli poprosisz o pomoc lekarza, jednak zanim pójdziesz na wizytę poczytaj jak się do niej dobrze przygotować. Dla przykładu nie daj się proszę zbyć lekarzowi, jeśli zleci ci tylko badanie TSH żeby sprawdzić czy Twoja tarczyca jest zdrowa. Potrzebujecie 8 badań, żeby lekarz mógł to jednoznacznie stwierdzić. Wszystkie one zawierają się na mojej liście. Warto też wiedzieć, że na przykład stara borelioza nie wyjdzie Wam w standardowych badaniach krwi. Należy wykonać zupełnie inne testy, być może nawet z wysłaniem krwi do Niemiec. I na koniec coś, przed czym sama teraz stoję. Musimy znaleźć rzetelnego lekarza, który nasze wyniki potraktuje holistycznie. Bo nasz organizm to całość i tak należy go leczyć. Na koniec wpisu polecę Wam cztery źródła cennej wiedzy, do których sama często zaglądam. To lekarze, naukowcy i dietetycy, których bardzo szanuję za odwagę bycia powyżej systemu.
Lista badań, które mogą uratować Ci życie, a już na pewno poprawić jego jakość
Badania podstawowe (jeśli nie badałaś się od kilku lat, albo masz problemy w pewnych obszarach warto wykonać wszystkie z nich; jeśli badacie się raz w roku – możecie wybrać te z nich, które są dla Was niezbędne)
- OB – Odczyn Biernackiego (OB) jest badaniem pozwalającym na wykrywanie i monitorowanie przewlekłych stanów zapalnych organizmu, związanych ze zmianami stężenia białek we krwi. Badanie jest przydatne w diagnostyce chorób związanych ze stanem zapalnym, chorób zakaźnych (głównie bakteryjnych), chorób nerek, chorób krwi i chorób nowotworowych.
- Badanie ogólne moczu
- CRP (białko C-reaktywne) – Badanie jest przydatne w diagnostyce i monitorowania leczenia stanów zapalnych i uszkodzenia tkanek w przebiegu infekcji (głównie bakteryjnych), chorób reumatycznych i nowotworowych, zawału serca i stanów pourazowych.
- Morfologia krwi (pełna) – jest badaniem, pozwalającym na ogólną ocenę układu czerwonokrwinkowego, białokrwinkowego i płytek krwi.
- Glukoza – Oznaczenie stężenia glukozy we krwi służy do oceny metabolizmu węglowodanów. Jest podstawowym badaniem w rozpoznawaniu i monitorowaniu leczenia cukrzycy.
- Elektrolity (Na, K) – kationy sodowy (Na+) i potasowy (K+), są najważniejszymi jonami osocza wpływającymi bezpośrednio na utrzymanie równowagi wodno-elektrolitowej ustroju.
- Magnez – badanie przydatne w diagnostyce zaburzeń nerwowo-mięśniowych i zaburzeń rytmu serca
- Wapń całkowity
- Żelazo
- Ferrytyna – pełni funkcję magazynu żelaza w organizmie
- Kwas foliowy – oznaczenie stężenia kwasu foliowego wykonuje się w celu diagnostyki jego niedoborów oraz rozpoznania przyczyn i leczenia anemii (niedokrwistości). Kwas foliowy i witamina B12są istotne dla hematopoezy, a ich deficyty w erytrocytach pozostają ze sobą w związku.
- Witamina B12 – diagnostyka i leczenie niedoborów witaminy B12. Badanie przydatne w diagnostyce osób chorych na anemię oraz w leczeniu zaburzeń neurologicznych, a także osób na diecie wegetariańskiej, wegańskiej
- Homocysteina – Niedobory witamin B12, B6 i kwasu foliowego prowadzą do wzrostu stężenia homocysteiny.
- Lipidogram – badanie absolutnie konieczne przy chorobach tarczycy
- Próby wątrobowe (ALT, AST, ALP, BIL, GGTP) – Oznaczenie wartości parametrów wątroby (enzymów wątrobowych i bilirubiny) przydatne w diagnostyce chorób wątroby i dróg żółciowych.
- Mocznik – Oznaczenie stężenia mocznika w surowicy krwi, przydatne w diagnostyce funkcji nerek i chorób metabolicznych.
- Kreatynina – Oznaczenie stężenia kreatyniny w surowicy krwi jest przydatne w diagnostyce funkcji nerek i chorób przemiany materii.
- Kwas moczowy – Pomiar stężenia kwasu moczowego w surowicy krwi, przydatny w badaniu diagnostyki dny moczanowej i monitorowaniu chorób rozrostowych.
- Witamina D metabolit 25(OH) – to nie jest tanie badanie, ale absolutnie konieczne. Poziom witaminy D wpływa nie tylko na naszą odporność, ale też na głowę. To jej niski poziom może być odpowiedzialny za nasz zły nastrój i depresyjne skłonności. Niestety większość z nas ma niedobory, ale trzeba sprawdzić jakie, żeby określić jaką witaminę i w jakiej dawce powinniśmy suplementować.
- TSH – jest najczulszym badaniem wykrywającymi zaburzenia czynności tarczycy (łącznie z zaburzeniami bezobjawowymi) oraz umożliwiającym monitorowanie i ocenę skuteczności leczenia niedoczynności i nadczynności tarczycy.
- FT4 – badanie służy do diagnostyki i monitorowania leczenia chorób tarczycy.
- FT3 – należy wykonać te badania w pakiecie (tsh oraz FT4 i sprawdzić koniecznie konwersję FT4 w FT3)
- Anty TPO – badanie tarczycy
- Anty TG – również konieczność w badaniu tarczycy
- Kortyzol – Rozpoznawanie niedoczynności i nadczynności kory nadnerczy.
- CA 125 – jest markerem raka jajników, użytecznym w ocenie skuteczności leczenia i wykrywaniu nawrotów. Stężenie CA 125 w surowicy koreluje z wielkością zmiany nowotworowej. Jest również przydatny w wykrywaniu endometriozy
- CA 15-5 – jest markerem raka piersi, przydatnym w wykrywaniu wznów i w prowadzeniu chorych na przerzutującego raka piersi.
- Estradiol – diagnostyka hormonalna zaburzeń cyklu miesiączkowego, nieprawidłowych krwawień miesięcznych i zaburzeń dojrzewania płciowego. Badanie przydatne również w monitorowaniu owulacji naturalnej i indukowanej w technologii wspomaganego rozrodu.
- SHBG – oznaczenie stężenia białka wiążącego hormony płciowe – SHBG. Przydatne w diagnostyce zburzeń hormonalnych u kobiet i mężczyzn. Produkowana jest głównie w wątrobie, a u kobiet SHBG jest dodatkowo produkowana miejscowo przez endometrium, jajowody, gruczoł piersiowy.
- FSH – oznaczanie stężenia hormonu folikulotropowego (FSH) stosowane jest w diagnostyce niepłodności i impotencji oraz zaburzeń miesiączkowania i dojrzewania. U kobiet FSH uczestniczy w selekcji i utrzymaniu pęcherzyka dominującego w jajniku oraz reguluje charakterystyczne dla fazy cyklu miesiączkowego zmiany w endometrium (badanie FSH powinno być wykonywane razem z LH w celu zbadania korelacji, w razie potrzeby warto wykonać również AMH czyli stan rezerwy jajnikowej)
- LH – oznaczenie stężenia hormonu luteotropowego znajduje zastosowanie w diagnostyce: niepłodności i impotencji oraz zaburzeń miesiączkowania i dojrzewania. U kobiet lutropina powoduje owulację, powstawanie ciałka żółtego i produkcję hormonów steroidowych: progesteronu i estradiolu (badanie FSH powinno być wykonywane razem z LH w celu zbadania korelacji, w razie potrzeby warto wykonać również AMH czyli stan rezerwy jajnikowej)
- Leptyna – oznaczenie leptyny we krwi jest przydatne w diagnostyce funkcji rozrodczych i zaburzeń miesiączki na tle otyłości. Leptyna jest hormonem peptydowym wydzielanym głównie przez podskórne komórki tłuszczowe (adipocyty). Odgrywa rolę w regulacji pobierania pokarmu hamując apetyt przez wpływ na ośrodek w mózgu. To powoduje, że bywa nazywana hormonem sytości.
- Albumina – pomiar stężenia albuminy (głównej frakcji białek osoczowych), wykorzystuje się w diagnostyce: zaburzeń stężenia białka całkowitego, obrzęków, chorób zapalnych: wątroby, nerek, jelit, skóry, stanów niedożywienia i stanów katabolicznych (sepsa, choroby nowotworowe).
- Białko całkowite – pomiar stężenia białka całkowitego w surowicy krwi, przydatny w diagnostyce: wątroby, nerek, jelit, ciężkich chorób skóry i rozpoznawaniu zaburzeń odporności. Zlecany w przebiegu wstrząsu i przy kontroli stanu niedożywienia.
Badania dodatkowe, chociaż dla niektórych będą obowiązkowe
- Glukoza i insulina na czczo – jeśli wcześniejsze badania mogą wskazywać na cukrzycę albo insulinooporność, lub jeśli na to chorujesz
- USG tarczycy
- USG piersi (badanie to powinno wykonywać się raz w roku bez względu na wszystko, jednak dodatkowo warto je wykonać jeśli karmisz piersią i koniecznie po zakończeniu karmienia piersią!)
- USG ginekologiczne
- cytologia
- biorezonans w kierunku pasożytów i grzybów (to kontrowersyjne badanie i jeśli jesteś w grupie osób, które nie szukają takich metod, poproś godnego zaufania lekarza, żeby ci polecił inne metody, które pomogą wykryć pasożyty; bowiem zwykłe badanie kału nie jest badaniem miarodajnym i często uzależnionym od jakości pracy osoby pracującej w laboratorium). Piszę o tym dlatego, że pasożyty, choć obecne w naszym organizmie od zawsze, obecnie sieją duże spustoszenie
- test na alergie pokarmowe – to może być konieczne w przypadku chorób tarczycy, hormonalnych, insulinooporności
- wizyta u dentysty (dziękuję za czujność Martynie m_henschke, która jest stomatologiem) – “zaniedbane zęby są odpowiedzialne za wiele chorób – chorób, serca, nerek, stawów, zapalenia zatok, mogą być odpowiedzialne za przedwczesny poród. Bakterie w zębach rozsiewają się po organizmie i to wszystko potencjalne stany zapalne w przypadku spadku odporności”. Martyna dodała, że dorośli powinni kontrolować zęby raz na pół roku, dzieci ci kwartał i że warto wykonać zdjęcia rentgenowskie pantomograficzne (wszystkich zębów, żeby sprawdzić czy kanały są dobrze leczone, nie mamy torbieli albo zatrzymanych ósemek
- wizyta u okulisty – dla każdego, kto nosi okulary, to oczywiste, ale czasem jest tak, że często boli nas głowa i zamiast zbadać wzrok łykamy tabletki, nie tędy droga
- parathormon (PTH) – badanie ważne dla osób z chorobami tarczycy, nerek, kamicą nerkową – powinno być wykonywane razem z badaniem poziomu wapnia i fosforanów – jeśli te 3 wyniki są mocno odchylone warto zbadać na USG stan przytarczyc. Jeśli temat jest wam bliski poczytajcie proszę więcej i znajdźcie dobrego endokrynologa, który nie odeśle Was do domu po samym badaniu poziomu TSH. Może być tak, że TSH, FT3 i FT4 wyjdą w normie, a Wy wciąż czujecie się senni, nie macie siły, tyjecie albo chudniecie. Wtedy warto zdabać te 3 kolejne rzeczy i sprawdzić przytarczyce, czy nie dają efektów np. niedoczynności, albo nie pojawiły się na nich guzy.
Serio tego potrzebuję?
Musisz sobie sama odpowiedzieć. Na pierwszy rzut oka może to być skomplikowane. Może być nawet bardzo kosztowne, dlatego polecam rozłożyć badania na kilka okresów. Na przykład za jednym razem wykonać badania pokazujące czy z tarczycą wszystko ok, kolejnym razem pakiet USG, innym razem badania w kierunku cukrzycy itp. Jeśli Ci się uda, zdobądź skierowania na badania, przynajmniej niektóre. Popytaj koleżanki, czy mają godnych polecenia lekarzy, diagnostów. Zaplanuj kiedy i jakie badania możesz wykonać. Być może zajmie ci to trochę czasu, ale co miesiąc rób krok do przodu. Pamiętaj jednak, że jeśli nie ma potrzeby nie musisz wykonywać wszystkich badań z listy. Poczytaj o nich i zobacz, które będą opisywały Twoją sytuację. Czy to w kierunku tarczycy, insulinooporności, niepłodności, endometriozy czy jeszcze czegoś innego. I skonsultuj się z lekarzem, dobrym lekarzem. Może poprowadzi Cię za rękę przez te trudne i skomplikowane tematy.
Jeśli jednak nie masz dość, a temat zdrowia Cię nie nudzi, obejrzyj film o książkach, które warto przeczytać. Kliknij na zdjęcie poniżej, albo tutaj.
Do nich zajrzyj koniecznie!!!
Obiecałam Wam powiedzieć kogo warto obserwować, jeśli zdrowie to ważny dla Was temat.
Mamaginekolog – coś czuję, że nie trzeba przedstawiać
Iwona Wierzbicka – dietetyk kliniczny
Oskar Kaczmarek – ekspert od mikrobiomu i nie tylko
Gosia Lenartowicz – dietetyk, indywidualne diety
Polecam kupić od Nikoli (mamaginekolog) segregator medyczny “Jestem kobietą”. Będziecie mieć motywację do badań i miejsce do przetrzymywania wyników. Te zestawy kosmetyków, które widzicie na zdjęciu głównym również są od Nikoli. W skład zestawu wchodzi pomadka, tusz do rzęs i perfumy. Super na prezent dla kogoś, kogo chcesz zachęcić do badań.
Życzę Wam dużo zdrowia – Andzia
zdecydowanie warto robić systematyczne badania, kiedyś fajny tekst przeczytałam, że dla samochodu robimy badanie techniczne co roku, warto by było tak podchodzić do swojego zdrowia niekoniecznie z aż taką częstotliwością.
Bardzo fajnie, że taka lista powstała. Do ginekologa nie tylko należy chodzić po zabezpieczenie i w razie ciąży
Zdecydowanie warto się badać, raz na kilka lat robię badanie krwi i badania ginekologiczne.